Legitymacja strony w Prawie Budowlanym
Legitymacja strony w prawie budowlanym
Informacja i interpretacja prawna pochodząca z prawnego Serwisy Budowlanego Profinfo.pl
|
orzecznictwo, pytania i odpowiedzi, Podstawa prawna
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Orzecznictwo ▲Uprawnienie do kwestionowania decyzji dotyczącej budowy prowadzonej na nieruchomościach sąsiednich przysługuje osobom trzecim w takim zakresie, w jakim decyzja ta narusza ich usprawiedliwione interesy co oznacza, że ochronie podlegają nie wszystkie, lecz jedynie kwalifikowane interesy osób trzecich określonego zamierzenia inwestycyjnego. Stwierdzenie istnienia interesu prawnego polega na ustaleniu związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa materialnego a sytuacją prawną konkretnego podmiotu prawa, polegającą na tym, że akt stosowania tej normy może mieć wpływ na sytuację tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Mieć interes prawny w postępowaniu administracyjnym znaczy to samo, co ustalić przepis prawa powszechnie obowiązującego, na którego podstawie można skutecznie żądać czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby. Tak rozumiany interes prawny ma zarówno właściciel działki występujący o pozwolenie na budowę, jak i właściciele działek sąsiednich. Przeprowadzenie remontu i adaptacji w obrysie murów wyodrębnionego lokalu nie może być poczytane przez pozostałych właścicieli lokali w tym samym budynku za naruszenie ich interesów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego. Pytania i odpowiedzi ▲
|
(Pokaż osobno cały poniższy dokument ▼) Legitymacja strony w prawie budowlanymStrona w postępowaniach administracyjnych w sprawach budowlanych - przegląd niepublikowanego orzecznictwa. Badanie prawa własności i innych tytułów prawnych Wpływ stanu własności na działania organów nadzoru budowlanego Intencja czy przepisy?Przeświadczenie osób ubiegających się o przyznanie im statusu strony o posiadaniu takiego przymiotu uprawnia do brania udziału w postępowaniu, według tzw. subiektywnej teorii strony. Jednak nawet według tej koncepcji w samym postępowaniu organ musi zbadać, czy interes prawny oparty jest na prawie. Zgodnie z art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego „Stroną jest każdy czyjego interesu prawnego dotyczy postępowanie lub kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek”. Interes prawny należy zatem odróżnić od interesu faktycznego, tzn. stanu, w którym konkretny podmiot jest wprawdzie zainteresowany określonym sposobem załatwienia sprawy, ale nie może tego zainteresowania wesprzeć poprzez odwołanie się do przepisów prawa materialnego. Generalnie o statusie stron postępowania decydują dwa wyróżniki: tytuł prawny do nieruchomości oraz wpływ planowanej lub zrealizowanej inwestycji na prawnie chronione uprawnienie lub interes prawny podmiotu posiadającego ten tytuł. Posiadanie interesu uwarunkowane jest zatem tytułem prawnym do którego interes ten lub uprawnienie można odnieść. Wspomina o nim znowelizowany art. 28 tej ustawy, rozszerzony o określenie podmiotów, które legitymację strony posiadają. Zgodnie z nim stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Przepis tego artykułu wyraźnie wskazuje na dwa wspomniane wyżej wyznaczniki legitymacji strony: rodzaj tytułu prawnego oraz obszar oddziaływania obiektu. Tytuł prawnyZ pozoru zarówno prawo własności jak i użytkowanie wieczyste, w kontekście badania przymiotu strony, nie nasuwa wątpliwości. Dyskusyjny w tym aspekcie status podmiotu może powstać w związku z wysuwaniem administracyjnoprawnych roszczeń przed stanowczym nabyciem prawa własności. W administracyjnoprawnej praktyce przyjmuje się, za niewystarczające dla uznania tytułu prawnego przedwstępnej umowy nabycia nieruchomości, podobnie jak nieformalnej umowy kupna-sprzedaży, uznając je za nie oddziałujące na sytuację prawną podmiotów zainteresowanych rozstrzygnięciem jedynie z przyczyn faktycznych (tak NSA z dnia 11 lipca 2003 r., IV SA 3887/01). „Posiadanie jest szczególnym, pozostającym pod ochroną prawną stanem faktycznym. Z tym stanem faktycznym prawo wiąże pewne skutki prawne m.in. nabycie prawa własności przez upływ czasu (zasiedzenie). Prawo udziela mu również tymczasowej, prowizorycznej ochrony (art. 342-344 k.c.). Jednakże posiadanie nieruchomości nie uzasadnia interesu prawnego posiadacza w żądaniu ustalenia nieważności decyzji, dotyczącej zamiarów inwestycyjnych planowanych na sąsiednich nieruchomościach. Budowa na sąsiednich działkach nie narusza interesów prawnych posiadacza, w szczególności nie ma wpływu na posiadanie i upływ czasu istotne z punktu widzenia instytucji zasiedzenia. Skarżący (...) obawiają się, że w wyniku inwestycji mieszkaniowej realizowanej obok, mogą być zmuszeni do zlikwidowania prowadzonej działalności gospodarczej – farmy lisów. Mają więc oni interes faktyczny” tak NSA w uzasadnieniu powołanego wyżej wyroku. W kontekście administracyjnoprawnej cezury nabycia nieruchomości istotna jest data wydania deklaratoryjnej decyzji Wojewody o nabyciu nieruchomości. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 16 maja 2002 r. (IV CKN 1071/00) [...] „treść przepisu ust. 3 art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną - nadającego deklaratoryjnej decyzji wojewody, stwierdzającej nabycie własności ex lege, charakter dokumentu stanowiącego podstawę wpisu tego prawa do księgi wieczystej (...), oznacza, że ta decyzja ostateczna stanowi wyłączny dowód nabycia własności, a powołujący się na spełnienie się skutku nabycia własności z ustawy powinien w oparciu o ten dokument fakt ten wykazać”. W piśmiennictwie podkreśla się, iż: „choć nabycie prawa własności gruntu, na którym znajduje się droga następuje z mocy prawa w określonej dacie kalendarzowej ust. 1 art. 73 ustawy z 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną], to jednak wymaga ono - już choćby dla celów dowodowych - potwierdzenia stosownym dokumentem. Dokumentem tym będzie ostateczna decyzja wojewody. [...]” (Bura A. artykuł, Rejent 2002/1/43 - t.2). Dopóki [...] domniemanie [o którym mowa w art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece] nie zostanie obalone, co w okolicznościach określonych w art. 73 [ustawy z 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administracji publicznej] może być dokonane jedynie decyzją wojewody, dopóty nie wydaje się prawnie uzasadnione, aby inny organ lub nawet sąd mógł przeprowadzić w ramach art. 73 skuteczny dowód przeciwko temu domniemaniu (Wolanin M. Glosa P OSP 2002/7-8/106 - t.3). (...) |
